Στις Κυκλάδες, στο νησί της Σίφνου, φιλοξενήθηκε η δεύτερη Αποστολή Κοινωνικής Οικονομίας του προγράμματος GRAPE. Η ανταλλαγή καλών πρακτικών στη Σίφνο και η βαθύτερη ανάλυση των πρωτοβουλιών και των έργων των εταίρων σχετικά με την προστασία και την προώθηση της τοπικής πολιτιστικής κληρονομιάς, την αποτελεσματική και βιώσιμη χρήση των φυσικών πόρων, το υγιές και βιώσιμο αγροδιατροφικό σύστημα ήταν οι στόχοι αυτής της συνάντησης, που πραγματοποιήθηκε από τις 20 έως τις 24 Σεπτεμβρίου. Η προεργασία για την εκπόνηση τοπικών Σχεδίων Δράσης αναπτύχθηκε περαιτέρω.

Την πρώτη μέρα, οι εταίροι συμμετείχαν σε συναντήσεις ένας-προς-ένας, που οργανώθηκαν προκειμένου να μάθουν περισσότερα από τις πρωτοβουλίες που υπάρχουν σε κάθε περιοχή και να συζητήσουν τις δυνατότητες αναπαραγωγής καλών πρακτικών από την μία περιοχή στην άλλη. Οι ανταλλαγές μεταξύ εταίρων με παρόμοιες προτεραιότητες είναι ιδιαίτερα σημαντικές και προσφέρουν σημαντική γνώση. Μερικές πολύ ενδιαφέρουσες πρωτοβουλίες προέκυψαν κατά τη διάρκεια αυτών των συναντήσεων, περιγράφουμε μερικές από αυτές.

Αναγέννηση, ανακύκλωση και βιώσιμη κινητικότητα

 Όσον αφορά την προτεραιότητα «προστασία και ανάδειξη της τοπικής κληρονομιάς», το Κοινοτικό Ίδρυμα Μεσσήνης και ο Δήμος Mirabella Imbaccari μοιράστηκαν με τους υπόλοιπους εταίρους την διαδικασία που οδήγησε στην ανάπλαση και επαναλειτουργία του ιστορικού κτιρίου Palazzo Biscari, το οποίο αποτελεί πλέον κόμβο βιώσιμης ανάπτυξης για την ευρύτερη περιφέρεια.

Προσπαθώντας να επινοήσει λύσεις για ένα υγιές και βιώσιμο αγροδιατροφικό σύστημα, ο Δήμος Malegno ξεκίνησε την ανάκτηση των σήμερα εγκαταλελειμμένων εκτάσεων που κάποτε καλλιεργούνταν με αμπέλια, προκειμένου να προστατεύσει το έδαφος από την υδρογεωλογική αστάθεια και να προωθήσει την κοινωνική οικονομία με τη συμμετοχή ενός αγροτικού συνεταιρισμού. που θα καλλιεργεί ελιές και σταφύλια.

Ο Δήμος Bonares παρουσίασε το μακροπρόθεσμο σχέδιό του για βιώσιμη κινητικότητα με στόχο τη μείωση της ρύπανσης και της κατανάλωσης ορυκτών καυσίμων. Όσον αφορά τις πιο ευάλωτες ομάδες, ο Δήμος επεξεργάστηκε ένα μονοετές σχέδιο για την ενίσχυση της απασχόλησης που χρησιμοποιεί κοινωνικές πτυχές ως κριτήρια αξιολόγησης των υποψηφίων, ευνοώντας έτσι τα άτομα που αντιμετωπίζουν μεγαλύτερη δυσκολία.

 Ηλιακά πάνελ, τεχνολογία LED, ξερολιθιές

 Όσον αφορά τον πυλώνα «αποτελεσματική και βιώσιμη χρήση των πόρων», οι Δήμοι Mirabella Imbccari, Bonares και Malegno παρουσίασαν τις εμπειρίες τους με στόχο να καταστήσουν τον δημόσιο τομέα πιο πράσινο και πιο αποτελεσματικό. Εγκαταστάθηκαν ηλιακοί συλλέκτες σε κτίρια που ανήκουν στη δημόσια αρχή, προκειμένου να αυξηθεί η αυτοπαραγωγή ενέργειας (Mirabella, Bonares). Τέτοια κτίρια μονώθηκαν για να εξασφαλιστεί υψηλότερη ενεργειακή απόδοση, χρησιμοποιώντας μαλλί προβάτου, που διαφορετικά απορρίπτεται ως απόβλητο (Malegno).

Η τεχνολογία LED χρησιμοποιήθηκε για φωτισμό δημόσιων χώρων για μεγαλύτερη απόδοση και χαμηλότερη κατανάλωση (Bonares).

Ο Δήμος Σίφνου και ο Άνεμος Ανανεώσης μοιράστηκαν με τους άλλους εταίρους το σχέδιό τους για την προστασία των ξερολιθικών, μια δραστηριότητα στο πλαίσιο του προγράμματος SMILO MED που εκπληρώνει τόσο την προτεραιότητα προστασίας και ανάδειξης της τοπικής κληρονομιάς όσο και την προτεραιότητα της αποτελεσματικής χρήσης των φυσικών πόρων καθώς και της εφαρμογής πράσινων λύσεων με βάση τη φύση. Pαρουσιάστηκαν επίσης καλά παραδείγματα βιώσιμης και ορθολογικής διαχείρισης των υδατικών πόρων από το παρελθόν, με προστασία των πηγών, συλλογή του βρόχινου νερού σε στέρνες-δεξαμενές και επανάχρηση του νερού. Επιπλέον, συζητήθηκε το πρόβλημα του υπερ-τουρισμού, τονίζοντας τον αρνητικό αντίκτυπο μιας ανθρωπικής πίεσης που μπορεί να καταστρέψει το ίδιο το νησί εάν δεν συνοδεύεται από συνειδητή και σεβαστή χρήση των πόρων.

Κατά την πρώτη ημέρα της συνάντησης πραγματοποιήθηκε ημερίδα με επίκεντρο την αειφόρο διαχείριση των φυσικών πόρων, την προστασία των ξερολιθιών, των μικρών οικοσυστημάτων – υγροτόπων, την καλλιέργεια τοπικών ανθεκτικών ειδών και τη σοφή διαχείριση των υδατικών πόρων. Σε αυτό το εργαστήριο συμμετείχαν η τοπική κοινότητα. ο Αγροτικός και Μελισσοκομικός Συνεταιρισμός και αρκετοί εκπρόσωποι τοπικών οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών και κάτοικοι.

Τοπικά Σχέδια Δράσης

 Η δεύτερη μέρα ήταν αφιερωμένη στην εξήγηση των κύριων φάσεων της κατάρτισης ενός Τοπικού Σχεδίου Δράσης:

• καθορισμός ενός «σημείου αναφοράς» (δηλαδή, τι, θεωρητικά μπορεί να επιτευχθεί),
• προσδιορισμός των αναγκών των τοπικών κατοίκων (ενδιαφερομένων),
• ορισμός ενός ενοποιημένου δείκτη αναφοράς (που λήφθηκε με συνδυασμό των προηγούμενων βημάτων),
• συμμετοχικός σχεδιασμός των δράσεων που πρέπει να αναληφθούν και
• σύνταξη τοπικού στρατηγικού σχεδίου.

Κάθε εταίρος συνέβαλε στην πρόταση διαφορετικών ειδών δράσεων που θα πρέπει να υλοποιηθούν τοπικά για να καταστούν λειτουργικά τα μεμονωμένα αποσπάσματα: τέτοιες προτάσεις θα επισημοποιηθούν κατά τη διάρκεια της τρίτης αποστολής στο Bonares.

Η αποστολή ολοκληρώθηκε με μια ξενάγηση στο χωριό Φάρος, όπου οι εταίροι επισκέφτηκαν μερικές από τις εμπειρίες διαχείρισης φυσικών πόρων που συζητήθηκαν κατά τη διάρκεια του εργαστηρίου της πρώτης ημέρας.